تعارض عرف و لغتتعارض عرف و لغت یعنی تنافی معنای عرفی با معنای لغوی است. ۱ - تعریفتعارض عرف و لغت، به معنای تنافی میان معنای عرفی و لغوی است. ۱.۱ - مثالمثل این که کسی سوگند یاد کند آبی ننوشد و بعد آب نمک بنوشد؛ در این جا از یک سو، عرف می‌گوید: آب به غیر آب نمک انصراف دارد، پس او با قسم خود مخالفت نکرده است. ۲ - نظر اهل لغت درتعارضو از سوی دیگر، اهل لغت می‌گویند: اطلاق لفظ آب، شامل آب نمک نیز می‌شود، پس حنث قسم صورت گرفته است. ۳ - عقیده اصولیون عامه در تعارض عرف و لغتدر تعارض عرف و لغت، برخی از اصولی‌های اهل سنت عرف را مقدم می‌دارند، زیرا حجیت قول لغوی به اثبات نرسیده است، در حالی که عرف از طرف شارع مورد خطاب قرار گرفته و خطابات با توجه به فهم عرف صادر شده است، پس عرف مقدم می‌گردد. [۱]
نظریة العرف ودورها فی عملیة الاستنباط، منصوری، خلیل رضا، ص۷۴.
[۳]
التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص۸۳.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۳۴، برگرفته از مقاله «تعارض عرف و لغت». |